Nowe zasady w sanatoriach 2025: więcej uprawnionych, ale też kary dla kuracjuszy
Od 2025 roku obowiązują zaktualizowane przepisy dotyczące leczenia uzdrowiskowego. Dzięki zmianom więcej osób zyska dostęp do bezpłatnego sanatorium, jednak placówki mają teraz większe prawo do egzekwowania przestrzegania regulaminów – włącznie z karami finansowymi dla pacjentów, którzy je łamią.
Kto może pojechać do sanatorium za darmo?
Nowe przepisy rozszerzyły grupę osób uprawnionych do darmowej rehabilitacji w ramach NFZ i ZUS. Od 1 lutego 2025 r. działa program wczesnej rehabilitacji powypadkowej, a od 1 kwietnia – także neurologicznej. Sanatorium przysługuje między innymi:
- dzieciom do 18. roku życia (lub do 26. roku w przypadku kontynuacji nauki),
- honorowym dawcom krwi i przeszczepu,
- weteranom, inwalidom wojennym, kombatantom,
- osobom z orzeczeniem o potrzebie stałej opieki,
- ubezpieczonym w ZUS zagrożonym niezdolnością do pracy.
Skierowanie wystawia lekarz posiadający umowę z NFZ. E-skierowanie trafia do oddziału Funduszu, który informuje pacjenta o decyzji. Czas oczekiwania to średnio 9 miesięcy.
Jakie formy leczenia sanatoryjnego są dostępne?
- Sanatorium uzdrowiskowe: 21 dni dla dorosłych (częściowo odpłatne), 21 dni dla dzieci (bezpłatne),
- Szpital uzdrowiskowy: 21 dni dla dorosłych i 27 dni dla dzieci – całkowicie bezpłatne,
- Rehabilitacja uzdrowiskowa: 28 dni (częściowo odpłatna lub bezpłatna, w zależności od formy),
- Leczenie ambulatoryjne: 6–18 dni, NFZ pokrywa wyłącznie koszt zabiegów.
Kuracjusze muszą jednak pamiętać, że pobyt w sanatorium to nie wakacje – obowiązują konkretne zasady.
Nowe zasady i możliwe kary dla pacjentów
Sanatoria mają podpisane kontrakty z NFZ – jeśli pacjent nie zrealizuje całego turnusu, ośrodek nie otrzymuje pełnej zapłaty. Dlatego większość placówek wprowadziła zapisy o karach finansowych dla tych, którzy opuszczą sanatorium przed czasem.
Za przedwczesny wyjazd grozi kara, która może wynosić nawet kilkaset złotych. Naliczana jest proporcjonalnie do liczby dni, o które został skrócony pobyt. Zwolnienie z opłaty możliwe jest tylko w trzech przypadkach:
- ciężka choroba pacjenta,
- nagła choroba lub śmierć bliskiego,
- problem techniczny leżący po stronie ośrodka (np. awaria).
W innych przypadkach konieczne będzie uregulowanie należności – często liczonych zgodnie ze stawkami NFZ za każdy niewykorzystany dzień.
Jak uniknąć nieprzyjemności?
Przed wyjazdem warto dokładnie zapoznać się z regulaminem ośrodka i potwierdzić, czy pobyt można skrócić bez konsekwencji. W przypadku nieprzewidzianych zdarzeń – dokumentacja (np. zaświadczenie lekarskie, akt zgonu) jest kluczowa, by uniknąć kary.
Leczenie sanatoryjne pozostaje cenną formą terapii i rehabilitacji – ale wymaga przestrzegania zasad. W 2025 roku więcej pacjentów może z niej skorzystać, jednak sanatoria mają też narzędzia, by wymagać odpowiedzialności i dyscypliny.